Afrika nuk është e varfër!

“Afrika është e varfër dhe bota mund të ndihmojë njerëzit që jetojnë atje” është deklarata e thjeshtë e përsëritur mijëra herë nëpërmjet imazheve, tregimeve të gazetave apo apeleve të shoqatave të bamirësisë.

Gjatë gjithë jetës sonë Afrika është konsideruar e varfër. Në fakt, nuk është kështu. Afrika është e pasur, por të tjerë e vjedhin. (ky është thelbi i një raporti të cituar nga “Aljazeera”), i cili gjen se Afrika sub-sahariane është një kreditor neto për pjesën tjetër të botës me më shumë se 41 miliardë dollarë.

Sigurisht, ka para që ikin, rreth 161 miliardë dollarë në vit në formën e huave, remitancave (ata që punojnë jashtë Afrikës dhe dërgimin e parave në shtëpi) dhe ndihma, por ka edhe 203 miliardë dollarë që largohen nga kontinenti. Disa nga këto janë të drejtpërdrejta, si 68 miliardë dollarë nga taksat e shmangura kryesisht. Në thelb, korpooratat shumëkombëshe “vjedhin” shumë nga kjo, ligjërisht, duke pretenduar se po gjenin me të vërtetë pasurinë e tyre në parajsat e taksave. Këto të ashtuquajtur “flukse të paligjshme financiare” arrijnë në rreth 6.1 për qind të totalit të brendshëm bruto të vendit kontinent (BPV) – ose tri herë më shumë se ajo që Afrika merr në ndihmë.

Pastaj, ka 30 miliardë dollarë që këto korporata “riatdhesohen” – fitimet që bëjnë në Afrikë, por dërgojnë përsëri në vendin e tyre, ose gjetkë, për të shijuar pasurinë e tyre. Qyteti i Londrës është i mbushur me fitime të nxjerra nga toka dhe puna e Afrikës.

Raporti i sotëm vlerëson se 29 miliardë dollarë në vit vidhen nga Afrika nga prejet e jashtëligjshme të pyjeve, peshkimit dhe tregtinë me kafshë të egra.

Nga ana tjetër, Afrika “dënohet” me 36 miliardë dollarë në vit si rezultat i ndryshimeve klimaterike, për shkak se shoqëritë atje e kanë të ndaluar të përdorin lëndë djegëse fosile për t’u zhvilluar si bënë shoqëritë evropiane. Afrika nuk është shkaktare e ndryshimeve klimatike, por afrikanët e ndjejnë më shumë se sa shumica e të gjithë të tjerëve efektin.

Por, kjo nuk është e gjitha. Kreditë për qeveritë dhe sektorin privat atje (në më shumë se 50 miliardë dollarë) mund të kthehen në borxhe të papaguara dhe të urryera.

Gana humbet 30 për qind të të ardhurave të qeverisë për shlyerjen e borxheve, duke paguar hua, të cilat shpesh janë bërë në mënyrë spekulative, bazuar në çmimet e larta të mallrave dhe duke sjellë interesa të tmerrshme.

Një fabrikë për shkrirjen e aluminit, veçanërisht e urryer në Mozambik, është ndërtuar me kredi dhe para të ndihmës. Aktualisht ajo i kushton qeverisë 21 paund por çdo 1 paund të marrë kredi. Shkollat private britanike dhe qendrat shëndetësore shkatërrojnë ato publike, prandaj shkollat private në Uganda dhe Kenia janë mbyllur.

Sigurisht, disa afrikanë kanë përfituar nga kjo. Tani, ka rreth 165 mijë persona në kontinentin e “Diellit” që janë shumë të pasur, të cilët së bashku zotërojnë rreth 860 miliardë dollarë. Ku e mbajnë këta njerëz pasurinë e tyre? Në parajsat fiskale dhe shumë pak taksa shkojnë për shërbimet publike atje.

Njerëzit në Afrikë u janë grabitur në mënyrë efektive pasuritë për shkak të ekonomive që u mundësojnë një pakice njerëzish të pasurohen duke lejuar miliarda dollarë të rrjedhin nga Kontinenti.

Pra, cila është përgjigja? Qeveritë perëndimore do të donin të shiheshin si përfitues bujarë, duke bërë atë që ata dinë të bëjnë, të “ndihmojnë ata që nuk janë në gjendje të ndihmojnë veten”.

Por detyra e parë që ata duhet të bëjnë është të ndalojnë detyrimin e qeverive afrikane për të hapur ekonomitë e tyre në privatizim dhe në tregjet e tyre drejt konkurrencës së padrejtë.

Me pak përjashtime, vendet me pasuri të bollshme minerale përjetojnë demokraci më të dobët, rritje më të ulët ekonomike dhe zhvillim më të keq. Për të parandaluar zvogëlimin e taksave, qeveritë duhet të ndalojnë mashtrimin ndaj veprimeve për të trajtuar parajsat e taksave. Asnjë vend nuk duhet të tolerojë kompanitë me filiale të bazuara në parajsat e taksave që të veprojnë në vendin e tyre.

Kjo mund të shërbejë më së paku për kthimin e disa prej pasurive të grabitura të Afrikës.

Që të fillojmë të futemi në një program kaq ambicioz, ne duhet të ndryshojmë mënyrën se si flasim dhe mendojmë për Afrikën. Nuk duhen bërë njerëzit të ndihen fajtor, por të diagnostikojmë saktë problemin në mënyrë që të ofrojmë zgjidhje. Ne aktualisht nuk po ndihmojmë Afrikën. Afrika është e pasur. Le të mos e bëjmë më të varfër.

Komente